Anne-Babalara 4/4’lük Karne Önerileri

Günümüzde aileler çocuklarına âlâ bir gelecek sağlamak için akademik muvaffakiyet ile ilgili maddi manevi ağır uğraş veriyor. Bu durum çocuklarından derslerle ilgili beklentilerinin de artmasına yol açıyor. Karne ise bu beklentinin en somut bulmuş hallerinden birisi olarak görülüyor. Lakin dikkat! Acıbadem Maslak Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Neil Serem Yılmaz “Aileler tüm imkanlarını bu kadar seferber etmişken gelen berbat notları kimi vakit kendilerine haksızlık olarak algılayabilmekte, ‘biz herşeyi yaptık, neden bu notlar hala düşük’ diyerek bu duruma öfkelenebilmekte, kendilerine ve emeklerine bir hücum olarak algılayabilmektedir. Halbuki çocuğun akademik başarısı bir çok değişkenin sonucu olarak karşımıza çıkmaktadır; çocuğun bilişsel ve öğrenme yetenekleri ile ilgili olduğu kadar, aile ortamı, anne babası ile ilgisi, toplumsal bağlantıları, okul ortamı üzere daha bir çok faktör tesirli olabilmektedir. Bu nedenle çocuklar ortasında kıyaslama yapılmamalı, her çocuk kendi potansiyeli ve imkanlarına nazaran değerlendirilmelidir” diyor. Uzman Klinik Psikolog Neil Serem Yılmaz, zayıf karne kadar, başarılı karneye de gerçek yaklaşılması gerektiğini belirterek, anne babalara yanlışsız yaklaşımın 4’er püf noktasını anlattı, değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.

Zayıf karneye 4 hakikat yaklaşım önerisi

• Sivri ve yaralayıcı sözlerden kaçının!

Notlar çocuğun zekası, marifetleri ya da kişiliği hakkında olumsuz bilgi vermez. Yalnızca zayıf olan derslerine işaret eder. Bu nedenle karnedeki zayıfları genellemekten ve sivri sözlerden kaçının. ‘Senden adam olmaz’, ‘Tembel’ üzere çocuğun kişiliğini yaralayacak, özgüvenini ve benlik hürmetini azaltacak sözlerden muhakkak uzak durun. Bu türlü bir muamele çocuğu motive etmez, bilakis kendini kıymetsiz ve maharetsiz hissetmesine, ailesinden duygusal olarak uzaklaşmasına yol açar. Yeniden, ‘Bizi çok üzdün’, ‘Emeklerimizi boşa çıkardın‘ üzere çocuğu derinden etkileyebilecek duygusal, aşağılayıcı üslup ve fizikî cezalar da çocuğu çıkmaza sürükler.

• Kendinizi de sorgulayarak, birlikte yol haritası belirleyin!

Geçen sürece yönelik kendi tavırlarınızı da gözden geçirin. Sanki çocuğa çok mu müdahale edildi, çocuk yalnız mı hissetti, yoksa çocuğa çok esirgeyici davranılarak bir şeyler yapması farkında olmadan engellendi mi? Münasebetiyle “Acaba çocuk bu karne ile bize ne anlatmak istiyor” diye düşünerek, karnenin bildirisini yanlışsız anlamaya çalışın. Çocuğunuza “Sanırım güç bir yıl geçti. Sonuçlar senin de istediğin üzere olmadı. Aslında biz senin daha uygununu yapabileceğini biliyoruz. Lakin ne oldu da sanki işler aksi gitti, ne seni zorladı (eğer makus notlar alması ile ilgili bir iddianız varsa o paylaşılır) birlikte anlayıp bir yol bulalım, zira bu bu türlü olmaz’ üzere hem bir sorun olduğunu lisana getiren, nedenleri hakkında düşünen lakin birebir vakitte tahlil üreten bir konuşma yapın. Bu çocuğu motive edecek ve çaresiz hissetmesini engelleyecektir.

• “İş işten geçti!” iletisi yerine “Birlikte düzelteceğiz” iletisi verin

Uzman Klinik Psikolog Neil Serem Yılmaz ‘Şimdi yeni bir yıla gireceğiz yazı yeterli değerlendirelim, sen bir dinlen, kafanı boşalt, oyunlarını oyna, fakat önümüzdeki yıl biz de sana takviye olacağız; sen de elinden geleni yaparsın, biliyoruz sen de güzel bir karne getirmek isterdin. Bu yıl bu türlü oldu lakin seneye düzeltebilirsin. Seneye elinden geleni yaparsın’ üzere yaklaşımlarla çocuğa telafi ve tamir etme seçeneğinin olduğunu hissettirin.

• Motive edin

Kötü karneyi görmezden gelmek de yanlışsız değil. Zira çocukta ‘önemsenmeme’ hissine yol açar. Fakat olumlu istikametleri üzerinden güçlendirmek çocuğa güç verir. Bu nedenle ‘Bak geçen yıl karnende bu türlü böyle hoş notlar vardı, demek ki senin içinde güzel notlar alabilecek bir başarma gücün var, bu sefer olmamış olabilir lakin bu güç senin içinde ve yine bu gücü kullanıp güzel notlar alabilirsin, biz de sana bu tarafta dayanak olacağız’ üzere çocuğu güçlendiren konuşmalar yapın.

Başarılı karneye 4 yanlışsız yaklaşım önerisi

• Çocuğunuzu mükafata boğmayın!

Başarılı olan ve takdir dokümanı alan çocuğunuza gereğinden fazla övgü ve onu mükafata boğmak da yapılacak en büyük yanlışlardan biri. Uzman Klinik Psikolog Neil Serem Yılmaz “Çocuklar büyük ödüllere boğulmamalıdır. Çocuğun yaşına uygun ve makul bir karne armağanı çocuk için son derece teşvik ediciyken, çok büyük mükafatlar çocukta güya o notları anne baba için aldığı duygusu uyandırabilmekte, çocuğun ders sorumluluğunun kendine ilişkin olduğu hissini sahiplenmesini güçleştirmektedir” diyor. Öteyandan çocuğa daha evvel karne armağanı olarak bir kelam verildiyse bunun kesinlikle yerine getirilmesi gerektiğini belirten Neil Serem Yılmaz “Verilen ve nedeni düzgün açıklanmadan tutulmayan/tutulamayan kelamlar çocukta hayal kırıklığı ve anne babanın verdiği kelamlara dair bir güvensizlik hissi oluşturabilir” diyor.

• Başarısını önemseyin, mükemmeliyetçilikten kaçının!

Çocuğunuzun uğraşını ve muvaffakiyetini görmezden gelerek önemsizleştirmeyin. Kesinlikle takdir edin, duygusal gelişimini destekleyecek küçük bir ödül verin. Mükemmeliyetçi yaklaşımdan ise kesinlikle kaçının. Uzman Klinik Psikolog Neil Serem Yılmaz “Mükemmelliyetçi tavırdan uzak durmak, uç telaffuzlardan kaçınmak son derece kıymetlidir. ‘Bütün notların 100, neden şu notun 95 ‘gibi mükemmelliyetçi bir tavır çocuğun emeğinin görülmediği ve daima daha fazlası istendiği hissini oluşturabilir” ikazında bulunuyor.

• Üstün zekalı etiketi yapıştırmayın!

Çocuğa ‘üstün zekalı’ üzere etiketler yapıştırarak, çocuktan çok yüksek beklentilere girilmemesi gerekiyor. Zira bu durum çocuklar için baskı ögesi oluşturabiliyor. Var olan muvaffakiyetini kaybetmekle ilgili performans korkusu ya da imtihan korkusu üzere zorluklar gelişebiliyor. ‘Benim çocuğum çok başarılı, şu kısmı, şu üniversiteyi kazanacak’ üzere telaffuzlar, çocukları bu yük altında ezerek, ağır gerilim yaşamalarına yol açıyor. Ders muvaffakiyetlerini da artırmaya yardımcı olmadığı üzere, bilakis gerilemelerine neden olabiliyor.

• Çocuklarınızı kıyaslamayın!

Uzman Klinik Psikolog Neil Serem Yılmaz “Karnesi güzel olan hatta takdir dokümanı alan kardeş, karnesi makûs olan kardeşe katiyen örnek gösterilmemelidir. Bu tıp bir kıyaslama yarar yerine ziyan getirir. Çocuklar ortasında ağır bir rekabete ve kıskançlığa neden olarak kardeşlerin ortalarını bozabilirken, anne babanın kendisini bu nedenle sevmediği hissine de yol açarak yalnızlık hissine neden olabilir” diyor.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı